We willen onze wereld vergroenen én we willen meer mensen aan het werk. De Werkmakers doen een poging deze wensen op buurtniveau te verenigen.

Een blog van John Verheijden

De Werkmakers (WM) zijn het pad van de vergroening ingeslagen. Maar waarom eigenlijk? We hebben in Zutphen naast de gemeente toch al voldoende clubjes die voor groen staan: IVN, de Bomenstichting, de Vogelwerkgroep, het Bijenlint en ook ZutphenEnergie (ZE)? Kunnen we de vergroening niet aan hen overlaten?

Ja en nee. Deze groene bewonersgroepen hebben de stadsnatuur op de kaart gezet en wijzen ons al jaren de weg naar meer biodiversiteit. Zeer waardevol. Maar helaas holt de soortenrijkdom in onze gemeente achteruit en is er dringend meer actie nodig. Hier kunnen de Werkmakers een rol spelen. Want uiteindelijk is vergroenen ook een kwestie van werken. De Werkmakers hebben in hun korte bestaan aangetoond samenlevingsbreed daadkracht te kunnen mobiliseren. Ze zijn in staat bewoners bijeen te brengen om samen aan de slag te gaan. Dat lukt ook in het groen, uiteraard voortbouwend op onze groene voorlopers en in samenwerking met onze groene experts.

Er is veel en meestal verkokerde ondersteuning mogelijk voor mensen, waarvan de samenleving denkt dat die nodig is. Hulpverleners helpen mensen om een probleem op te lossen. Als iemand verslaafd is, kan hij gebruik maken van verslavingszorg. Als iemand schulden heeft, kan hij gebruik maken van schuldhulpverlening. Als iemand psychische hulp nodig heeft ,kan hij gebruik maken van psychische hulpverleners. Wat veelal ontbreekt, zijn mensen die naast elkaar gaan staan. Mensen die met je meekijken naar wat voor jou in jouw situatie helpt. Mensen die direct vragen wat jouw zorgen en wensen zijn. En die durven doorvragen naar welke kansen jezelf ziet. Om van daaruit zo concreet mogelijk aan de slag te gaan. Waarbij alles erop gericht is zelf verantwoordelijkheid te nemen, juist ook als je bijvoorbeeld schulden hebt of verslaafd bent.

Samen aan het werk

De merkbelofte van de Werkmakers luidt Samen aan het werk. Volgens onze visie kunnen bewoners een belangrijke rol spelen bij het oplossen van de grote problemen waarvoor onze lokale samenleving zich geplaatst ziet. We gaan de komende decennia een aantal ingrijpende transities doormaken. Met die van energie zijn we al begonnen, bijna iedereen is bezig met energiebesparing in de eigen woning. Maar we moeten ook nog aan de slag met klimaat, afval, voedsel, mobiliteit, water en biodiversiteit. Op al deze velden zullen we anders moeten gaan leven. En op al deze velden kunnen we voor mensen zinvol werk scheppen. Zo dragen we tegelijkertijd bij aan een duurzamere en fijnere samenleving.

Neem het afvalprobleem, waar we ook in Zutphen een oplossing voor moeten vinden. De Werkmakers zijn in de Peppelstraat gestart met een ICT-buurtwerkplaats, om bewoners in de wijk een kans te geven mee te doen en samen aan het werk te gaan. De deelnemers behoeden defecte en afgeschreven laptops voor de afvalberg. Mensen die tot voorkort aan de kant stonden, worden in de buurtwerkplaats begeleid om de laptops een tweede leven te geven. In samenwerking met de Zutphense uitdaging vinden de hernieuwde laptops hun weg naar nieuwe Zutphense gebruikers. Voor de deelnemers een zinvolle invulling van de dag, voor minima een goedkope manier om aan hardware te komen, en voor de stad een kleinere afvalberg.

Of neem het klimaatprobleem. We moeten onze lokale samenleving voorbereiden op de kleine en grote rampen die ons gaan treffen door de verandering van het klimaat zoals droogte. De Werkmakers zijn het project Klimaattuin gestart om privétuintjes te helpen ontstenen, zodat het water weer de grond in kan lopen. Met 22.000 woningen waarvan de helft versteend, biedt dit voor bewoners volop kansen om af en toe te helpen sjouwen en zo te oefenen met weer meedoen in de samenleving.
Klimaattuin is een mooi voorbeeld hoe De Werkmakers te werk gaan. We zeken en vinden bewoners voor de handjes, we regelen financiën voor de onkosten (gemeente Zutphen en Waterschap Rijn en IJssel) en we betrekken bedrijven voor de afvoer van de tegels en klinkers (Reststoffencentrum Zutphen en Wissels).

Groene buurtwerkplaats

De Werkmakers starten nu ook met biodiversiteit. Broodnodig, want het insectenbestand in onze stad loopt dramatisch achteruit. Samen met ZE hebben we het project 1000 bomen en struiken opgezet, waarin vrijwilligers in Zutphense parken en tuinen zaailingen verzamelen en deze gratis aan bewoners uitdelen ter vergroening van hun tuinen.
Daar komt nu bij Groenpunt Zutphen, een virtuele en fysieke plek waar bewoners die in hun buurt met vergroening aan de gang willen, steun kunnen krijgen. Virtueel is dat een website, fysiek een loket in de Energiewinkel. Wederom gaan we de samenwerking aan met ZE en de gemeente. Achter de winkel verrijst intussen het Klimaatkantoor, waar we onze eerste groene buurtwerkplaats gaan vestigen. De komende jaren hopen meer groene buurtwerkplaatsen te kunnen realiseren, maar dan in de wijken, zodat bewoners elkaar kunnen ontmoeten en samen aan het werk gaan voor de vergroening van hun buurt.